Ο φεμινισμός, ο σεξισμός και... το Μαράκι

8:19:00 μ.μ.

Έχει άποψη για το Brexit το Μαράκι, που η μοναδική της επαφή με εξωτερική πολιτική είναι μια πίπα που πήρε πέρσι σε έναν Άγγλο στο Φαληράκι. (sic)

Με αφορμή το πρόσφατο δημοψήφισμα της Μεγάλης Βρετανίας, σχετικά με την παραμονή της ή μη στην Ε.Ε. η εν λόγω δημοσίευση φιγουράρει σε διαδικτυακά ντουβάρια, προφίλ και ιστοτόπους. Περα απ’την ξεκάθαρα σεξιστική φύση του μηνύματος μού έκανε τρομερή εντύπωση ότι κοινοποιήθηκε από γυναίκες και κορίτσια που όχι μόνον δεν αναγνώρισαν την μισογυνιστική χροιά του, αλλά το εξέλαβαν ως αθώο κοινωνικό σχόλιο, ως ευφάνταστο πολιτικό χιούμορ.

Το μοτίβο είναι πλέον ξεκάθαρο: Κάθε φορά που υπάρχει μια πολιτική εξέλιξη, θα κυκλοφορήσει ένα αντίστοιχο meme που να υπενθυμίζει στις γυναίκες να μην έχουν πολιτική άποψη. Το Μαράκι, η Αννούλα, η Ελενίτσα και οι υπόλοιπες γυναίκες (πάντα σε υποκοριστικό), θα έπρεπε να γνωρίζουν τη θέση τους και ο καλύτερος τρόπος για να τη μάθουν είναι πάντα να τις μειώσουν με λίγο slut shaming. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, το σεξ ειναι υποτιμητικό για τις γυναίκες και αποκλείει την ύπαρξη οποιασδήποτε πνευματικής ανησυχίας ή ενασχόλησης. (sic)

Μου είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσω την ευκολία με την οποία κάτι το οποίο προσβάλλει το γυναικείο φύλο, αναπαράγεται και διακωμωδείται από τις ίδιες τις γυναίκες. Νομίζω ότι η απάντηση βρίσκεται στην ίδια τη ρίζα του φαινομένου, τον σεξισμό. Με την υποτιμήση της γυναίκας και των διανοητικών δυνατοτήτων της συνεπώς και της ικανότητας της να εκφέρει πολιτικό λόγο, να συμμετέχει στα κοινά και να ενημερώνεται, η σημερινή γυναίκα αισθάνεται την ανάγκη να αυταποδεικνύεται συνεχώς κι αδιαλείπτως, με κάθε τρόπο κι αφορμή ακόμα και εις βάρος των άλλων γυναικών. Μπροστά της υπάρχει ένα πλήθος στερεοτύπων, από τα οποία μπορεί να διαλέξει και έπειτα να εντάξει τις υπόλοιπες γυναίκες: η ελευθεριάζουσα κι η πουριτανή, η μη-μου-άπτου κι η δευτεράντζα. Οι ταμπέλες χιλιάδες. Η κατάταξη, γρήγορη και πρόχειρη. Η αναπαραγωγή των κλισέ απλή κι ευκολοχώνευτη από όλους (σχεδόν) ανεξαιρέτως.




Είναι αυτό ένας παρεξηγημένος φεμινισμός; Μία προσπάθεια της γυναίκας να αποκτήσει ισότητα με τον άνδρα μέσω της υιοθέτησης μισογυνιστικών συμπεριφορών -ή και ξεκάθαρων θέσεων- που είναι σαφώς πιο αποδεκτές από τα φεμινιστικά ή ουμανιστικά φρονήματα; Ή μια (υπο)σεινήδητη αποδοχή της πατριαρχίας και της κουλτούρας του βιασμού; Οι ιδέες αυτές λειτουργούν συναρτήσει της σεξουαλικής αντικειμενοποίησης, της προσκόλλησης σε υποτιθέμενη βιολογική διάκριση των διαφόρων ρόλων των φύλων και τις ευρύτερες μισογυνιστικές αντιλήψεις. Μέσα στην κουλτούρα του βιασμού η αντρική έκφραση βίας θεωρείται κάτι φυσικό, ορθό και βιολογικά επόμενο, ακόμα και επιθυμητό. Ταυτόχρονα η γυναικεία υποταγή θεωρείται χάρισμα και απαιτούμενο χαρακτηριστικό της θηλυκότητας. Κι όποια γυναίκα το αντιληφθεί αυτό και το διαιωνίσει κουνώντας το δάχτυλο στις υπόλοιπες αισθάνεται και αντιμετωπίζεται ως ολοκληρωμένη, ηθική και ανώτερη του κατώτερου φύλου της. Τι θλιβερή ειρωνεία να βολευόμαστε σε ψευδαισθήσεις κλείνοντας τα μάτια στον κοινωνικό ρατσισμό!

Επειδή τώρα τελευταία ακούγονται πολλά και συζητώνται ακόμα περισσότερα, κλείνω με μία ομιλία που αγάπησα (και προσυπογράφω) της Emma Watson στον ΟΗΕ το 2014.


You Might Also Like

4 σχόλια

  1. Είναι μεγάλο το θέμα που θίγεις καθώς αν το δούμε σφαιρικά δεν πρόκειται για ένα αλλά για πολλά σοβαρά θέματα. Και μπορεί βλέπω και το χιουμοριστικό του θέματος αλλά είναι αφ'ενός μεν άκομψο χιούμορ αφ'ετέρου δε προβληματίζει τόσο η μονομέρεια όσο και ο συνεχής εντοπισμός του αφοριστικού στοιχείου στο ερωτικό παιχνίδι.

    Βέβαια, τίθενται και μια σειρά από άλλα ζητήματα, εξίσου σοβαρά, που έχουν να κάνουν με την πολιτική φιλοσοφία και την έννοια της δημοκρατίας. Προς το παρόν δεν θα επεκταθώ σε αυτά γιατί το σχόλιο θα γίνει μεγαλύτερο από το άρθρο.

    Επί των κεντρικών ζητημάτων που θίγεις, δεν μπορεί παρά να ενοχλεί κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο η μονομέρεια ως προς το φύλο του "αφελούς" συμπολίτη μας. Και πράγματι είναι να αναρωτιέται κανείς, που είναι τα αντίστοιχα ευφυολογήματα με τον Κωστάκη και τον Γιαννάκη; Βέβαια, το συγκεκριμένο κοινωνικό δίκτυο, όπου αποκτούν την εφήμερη δόξα τους όλα αυτά, ευνοεί κατά κύριο λόγο και κυριαρχείται από ομάδες αργόσχολων κατά βάση, που η σχέση τους με το διαδίκτυο αρχίζει και τελειώνει εκεί. Όχι ότι δεν υπάρχουν αξιόλογα άτομα, ομάδες κλπ. Απλά μέσα στον όχλο της μετριότητας, που έχει γαλουχηθεί με και αναπαράγει τα γνωστά στερεότυπα, το έργο τους και οι υπέροχες συζητήσεις τους χάνονται μπροστά στην μάζα του εφήμερου και του κακόγουστου.

    Όσο για το ερωτικό κομμάτι τι να πω. Είμαι από αυτούς που τους αρέσει ο έρωτας, το σεξ και δεν ντρέπομαι να το παραδεχτώ. Και δεν βλέπω γιατί η ηδονή πρέπει να αφαιρεί από τη σοβαρότητα ενός ανθρώπου. Δηλαδή το πρότυπό μας για τον αξιόλογο άνδρα ή γυναίκα πρέπει να είναι το ανέραστο; Δεν μπορεί μια γυναίκα να είναι φιλήδονη και σοβαρή; Μια έξυπνη γυναίκα ή άνδρας δεν μπορεί να είναι και εξαιρετικοί εραστές;

    Δεν ποινικοποιώ βέβαια σε καμιά περίπτωση το χιούμορ. Αλλά τα ανέκδοτα θυμάμαι είχαν μοιρασμένους τους πρωταγωνιστές τους. Ίσως έπεσαν και αυτά θύματα της απήχησης που έχουν οι εύκολες ταμπέλες που κατά κόρον χρησιμοποιούμε. Ίσως γιατί μπερδέψαμε την άρτια κατάρτιση με τη μόρφωση και την χρηματική επιτυχία με την ορθότητα συμπεριφοράς και άποψης.

    Κλείνω εδώ γιατί είπα πολλά, πάντως είναι μια συζήτηση με πολλές προεκτάσεις που πολύ θα ήθελα να μαζευτούμε να την κάνουμε κάποια στιγμή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα σας, δεν βλέπω να διαφωνώ σε κάτι. Νομίζω όσα γράψατε είναι μία εύλογη συνέχεια των συλλογισμών μου. Ισχύει ότι οι άντρες δεν βιώνουν τον σεξισμό στον ίδιο βαθμό με τις γυναίκες κι ό,τι αντιθέσει με το γυναικείο φύλο στο αρσενικό η σωματική και η πνευματική υπόσταση διαχωρίζονται ξεκάθαρα χωρίς το ένα να επηρεάζει το άλλο ή εν παση περιπτώσει να αποτελεί κριτήριο το ένα για την αξιολόγηση του άλλου. Όπως και να 'χει όμως, κανένα είδος χιούμορ που προσβάλλει ή μειώνει -άμεσα ή έμμεσα- τον οποιονδήποτε είναι αποδεκτό και θα πρέπει κάποια στιγμή τα όρια να γίνουν εμφανή.

      Διαγραφή
  2. Χαίρομαι που συμφωνούμε και κάνουμε αυτή τη συζήτηση. Υπάρχει και ένα θέμα κατά πόσον τέτοιοι αφορισμοί αποτελούν χιούμορ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

let's chat☺︎

Subscribe